توجه به صنایع دستی عامل تقویت ترشیز نوین

anbiyaei-4دیار ترشیز را باید سرزمین صنایع دستی بنامیم. اهالی هنرمند این دیار در گذر زمان با بهره‏مندی از خلاقیت و ابتکار خود آثار مختلفی را در رشته‏های مختلف بخصوص قالی بافی و رشته‏های وابسته به آن خلق کنند. صنايع دستی به مجموعه‏ای از هنر و صنعت‏هايي اطلاق می‏شود که به طور عمده با استفاده از مواد اوليه بومی و انجام قسمتی از مراحل اساسی توليد به کمک دست و ابزار دستی ساخته می‏شود که در هر واحد از آن ذوق هنری و خلاقيت فکری صنعت‏گر سازنده به نحوی تجلی يافته و همين عامل وجه تمايز اين گونه محصولات از مصنوعات مشابه ماشينی و کارخانه‏اي است .


در نیم قرن گذشته صنایع دستی به عنوان یکی از زمینه‏های فعالیت‏های فرهنگی اجتماعی و اقتصادی در جوامع مختلف عامل بسیار مؤثری در توسعه همه جانبه بخصوص در روستاها بوده است . نگاه داشت این ارزش‏ها و سنت‏های گذشته که همان احیای صنایع دستی می‏باشد به عنوان دومین منبع در آمد جمعیت بزرگ روستاییان پس از کشاورزی به حساب می‏آید . صنایع دستی ترشیز با آثار آشنا ، زیبا ، دوست داشتنی و بعضاً دُردانه خود هنری است ملی و ملهم از ارزش‏های متعالی دینی که ریشه در تاریخ فرهنگ و تمدن کهن ایران اسلامی دارد .
اگر چه امروزه صنايع دستی به عنوان يک فرايند اشتغال‏زا تلقی می‏شود اما رويکرد صنايع دستی نبايد معطوف به اشتغال باشد، بلکه صنايع دستی بايد فراتر از يک مرکز اقتصاد عمل کند. هنرهای دستی اگر چه به عنوان ميراث گرانبهای فرهنگی منطقه مد نظر است ليکن در بُعد اقتصادی نيز در صورت تعامل با عرصه‏های همگن نظير؛ صنعت گردشگری، می‏تواند نقش ارزنده‏ای را در کسب در آمد و افزايش توليدات ترشیز داشته باشد که در اين صورت تبعات مثبت آن شامل؛ اشتغال، تولید ثروت، جلوگيری از مهاجرت بی‏رويه روستاها و ... ظهور خواهد نمود.
صنايع دستی می‏تواند به عنوان عامل بازدارنده مهاجرت‏های فصلی و يا دائمی روستاها نقش موثری ايفا کند. ميزان مشارکت زنان در توليد صنايع دستی قابل توجه است، توليد صنايع دستی در روستاها بر اقتصاد خانواده روستايي تأثير بسزايي دارد.
يکی از دلايل مهم در توجيه جنبه‏های مثبت صنايع دستی مربوط به اثرات آن در مبارزه با بيکاری است. خوشختانه امروزه با امکانات گسترده‏ای که در زمينه فروش داخلی و صدور صنايع دستی به کشورهای خارجی وجود دارد. می‏توان برای نيروی زايد در بخش کشاورزی شغل و در آمد ايجاد کرد.
به تجربه ثابت شده است که ايجاد امکانات رفاهی نظير؛ آب ، برق ، جاده و برخی از تسهيلات آموزشی و بهداشتی به تنهايي برای ماندن جمعيت در روستاها کافی نيست، بلکه عامل مهم و اساس ايجاد شغل و درآمد برای ماه‏های بيکاری و فراغت روستاييان است و صنايع دستی با قابلييت‏های و خصوصيات ويژه خود از جمله عدم نياز به سرمايه گذاری زياد و امکان ايجاد و توسعه آن در مناطق روستايي به ويژه در داخل محل سکونت روستاييان می‏توانند، چنين نقش مهمی را به نحو احسن ايفا کند.
کمبود سرمایه، ضعف بازار و بازاریابی برای تولید صنایع دستی مهمترین عوامل و مشکلاتی که باعث رکود در کارایی صنایع دستی در نواحی روستایی ترشیز شده است. رفع این مشکلات می‏تواند در کارایی صنایع دستی در نواحی روستایی مؤثر باشد. از مهمترین مشکلات نواحی روستایی نبود اشتغال و درآمد است، با توجه به رشد جمعیت در این نواحی ایجاد اشتغال از مهمترین برنامه توسعه روستایی به شمار می‏رود؛ یکی از مهمترین زمینه‏های ایجاد اشتغال و رفع مشکل اقتصادی در این مناطق ایجاد و تقویت صنایع دستی است. برای رسیدن به این هدف باید صنایع دستی بیش از پیش مورد توجه
قرار گیرد.
رواج تولیدات صنعتی کارخانه‏ای مشابه تولیدات صنایع دستی، ارزانی قیمت تولیدات صنایع کارخانه‏ای نسبت به صنایع دستی
، عدم رقابت در بسیاری از تولیدات دستی با تولیدات کارخانه‏ای از نظر کیفیت بالا و قیمت، نبود سرمایه لازم برای فعال کردن صنایع دستی و روستایی در نواحی روستایی، عدم تمایل روستاییان و به ویژه قشر جوان به فعالیت در صنایع دستی به دلیل درآمد کم این فعالیت، تغییر ارزش‏ها و بینش‏ها در معرفی کالا و عدم گرایش سرمایه گذاری در نواحی روستایی به ویژه در صنایع دستی مهمترین عوامل رکود صنایع دستی ترشیز هستند.
بعضی از موارد بالا نظير رواج توليدات صنعتی و يا ارزانی صنايع کارخانه‏ای نسبت به صنايع دستی از جمله مواردی هستند که برای رشد صنايع دستی نمی‏تواند توليدات صنايع کارخانه‏ای را کم کرده و يا به افزايش آن بپردازد ولی مواردی وجود دارد که چناچه درآن زمينه‏ها برنامه‏ريزی انجام گيرد کارايي مناسب برای رشد صنايع دستی در نواحی روستايي ايجاد می‏شود. در نواحی روستايي توان لازم برای توسعه صنايع دستی و روستايي وجود دارد ولی در مقابل کمبودهايي نيز ديده می‏شود که رشد اقتصاد و درآمد زايي صنايع دستی را با مشکل روبرو ساخته است.
برای رسيدن به توان بالقوه نواحی روستايي در زمينه کارايي و اشتغال‏زايي صنايع دستی بايد به رفع کمبودهای چون؛ تأمين سرمايه برای توسعه صنايع دستی در نواحی روستايي، بازاريابی مناسب برای توسعه صنايع دستی روستايي، آموزش و ارتقای کارايي برای ارتقای کيفيت توليدات دستی و هنری و رفع مشکل کار گاه‏ها و رسانيدن به سطح محيط کار با استانداردهای فنی و بهداشتی اقدام کرد. بایسته است مسئولان مربوطه در یک حرکت جهادی اقدام به مستندسازی صنایع دستی سه شهرستان ترشیز نمایند. تهیه بانک اطلاعاتی در حوزه صنایع دستی یک نیاز اجتناب ناپذیر است. باید بدانیم
چه داریم و چه نیاز داریم. ترشیز برای گذر از سنت به مدرنتیه نیازمند بهره‏مندی از تمام توانمندی‏های خود است.
صنایع دستی یکی از این حوزه‏های بکر و نیازمند توجه است. در جای جای ترشیز به خصوص در جوار بقاع متبرکه و مجموعه‏های سیاحتی نیازمند ایجاد سوغات‏سرا برای عرضه صنایع دستی منطقه هستیم. شایسته آن است که این محصولات طبقه‏بندی شده و با نشان جغرافیایی خاص خود در قالب یک برَند و مارک در سطح استان و کشور معرفی شوند. تبلیغات نیاز اصلی نامور شدن این نشان‏ها و بِرَندهاست. با کمی دقت می‏توان این محصولات را در کشورهای اطراف عرضه نمود.تهیه یک سامانه اینترنتی چند زبانه خالی از لطف نیست. باید بر کیفیت صنایع دستی ترشیز مُصر باشیم. صنایع دستی به طور
قطع در ظهور ترشیز نوین نقشی اساسی دارند.